NOWE ZASADY NA RYNKU ENERGII
W czerwcu 2021 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji ukazał się projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne i ustawy o odnawialnych źródłach energii.Spośród wielu istotnych zmian dotyczących w szczególności pozycji odbiorcy na rynku energii elektrycznej, z punktu widzenia dalszego rozwoju odnawialnych źródeł energii na pierwszy plan wysuwają się projektowane regulacje dla linii bezpośrednich.
Według obecnych polskich przepisów za linię bezpośrednią uznaje się linię łączącą wydzieloną jednostkę wytwarzania bezpośrednio z odbiorcą (układ wyspowy) bądź linię łączącą jednostkę wytwarzania energii elektrycznej przedsiębiorstwa energetycznego z instalacjami należącymi do tego przedsiębiorstwa albo przedsiębiorstw od niego zależnych (autoprodukcja). Definicja obecna jest w Prawie energetycznym już od 2005 roku; została dodana w celu implementacji dyrektywy 2003/54/WE w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej. Jednak aż do tej pory nie obejmowała ona wszystkich modeli biznesowych dopuszczonych przez przepisy unijne.
Obecna nowelizacja ma to zmienić. Zgodnie z obecnym stanem prawnym w toku procesu inwestycyjnego dla linii bezpośredniej, przed wystąpieniem z wnioskiem o pozwolenie na budowę, koniecznie jest uzyskanie zgody Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Przy wydawaniu zgody regulator ma obowiązek uwzględniać wykorzystanie zdolności przesyłowych istniejącej sieci oraz odmowę świadczenia usługi przesyłania lub dystrybucji istniejącą siecią. Przesłanki te interpretowane są ściśle, przez co zgody na realizację linii bezpośrednich nie są wydawane.
Projekt ustawy nowelizującej uzupełni dotychczasową definicję linii bezpośredniej. Ponadto nowelizacja przewiduje dwa wyłączenia od obowiązku uzyskania zgody Prezesa URE na budowę linii bezpośredniej. Po pierwsze, zgoda Prezesa URE nie będzie wymagana, gdy linia bezpośrednia będzie planowana na nieruchomości należącej do podmiotu występującego o pozwolenie na budowę i będzie on zaopatrywał wyłącznie obiekty do niego należące. Co istotne, omawiane wyłączenie nie porusza kwestii tytułu prawnego do samej instalacji (jednostki wytwórczej), który w takiej sytuacji może przynależeć podmiotowi trzeciemu.
Drugie z zaproponowanych zwolnień z obowiązku uzyskania zgody Prezesa URE dotyczy budowy linii bezpośredniej dostarczającej energię elektryczną do instalacji odbiorcy, który nie jest przyłączony do sieci. Jego praktycznie znaczenie będzie prawdopodobnie niewielkie, gdyż w tym modelu odbiorca ponosiłby pełne ryzyko dyspozycyjności źródła, do którego byłby przyłączony za pomocą linii bezpośredniej.
Projekt ustawy przewiduje nałożenie katalogu obowiązków związanych z eksploatacją linii bezpośredniej na podmiot będący adresatem decyzji o pozwoleniu na budowę. Należy do nich zarządzanie linią bezpośrednią i jej utrzymanie, zapewnienie ciągłości dostaw oraz odpowiedniego napięcia, a także udzielanie niezbędnych informacji Prezesowi URE oraz operatorowi systemu, na którego obszarze działania zbudowana jest linia bezpośrednia.