NOWOCZESNY SPOSÓB POZYSKANIA KAPITAŁU
Zmiana wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 10 listopada 2021 roku zaczęło obowiązywać rozporządzenie w sprawie europejskich dostawców usług w zakresie finansowania społecznościowego dla przedsiębiorstw (rozporządzenie ECSP), docelowo wprowadzające duże zmiany na rynku crowdfundingu inwestycyjnego. Z pomocą nowych rozwiązań przedsiębiorcy będą mogli uzyskać finansowanie na bardziej przejrzystych zasadach, a inwestorzy bezpieczniej ulokować swoje nadwyżki.
Crowdfunding inwestycyjny występuje w praktyce gospodarczej od dawna i od dawna budzi kontrowersje co do swojego statusu prawnego. Tego rodzaju finansowanie społecznościowe polega na przekazywaniu właścicielom projektów środków pieniężnych przez inwestorów, którzy w zamian otrzymują udziałowe papiery wartościowe (dotychczas zasadniczo akcje). Z jednej strony zatem przedsiębiorcy otrzymują szansę realizacji swoich pomysłów (które częstokroć są zbyt nowatorskie i ryzykowne, aby uzyskać finansowanie w inny sposób), z drugiej inwestorzy mogą liczyć na nadzwyczajne zyski w przypadku powodzenia przedsięwzięcia. Transakcje odbywają się w ramach tzw. platform crowdfundingowych, które stały się języczkiem uwagi nowego rozporządzenia.
Przede wszystkim należy stwierdzić, że funkcjonowanie tego rodzaju platform przypomina uregulowaną w art. 69 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi działalność maklerską, która obejmuje w szczególności przyjmowanie i przekazywanie zleceń nabycia instrumentów finansowych (w tym papierów wartościowych). Zgodnie z ww. przepisem, działalność maklerska wymaga zezwolenia i podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego – dom maklerski jest bowiem instytucją zaufania publicznego, pełniącą szczególną rolę na rynku. Nie dziwi zatem fakt, iż również platformy crowdfundingowe, podobne w swojej konstrukcji, doczekały się stosownej regulacji.
Po wejściu w życie ustawy dostosowującej przepisy rozporządzenia do polskich warunków, podmioty chcące prowadzić platformę będą musiały otrzymać zezwolenie KNF. Planowany okres przejściowy, w ciągu którego dotychczasowa działalność tego typu będzie mogła być kontynuowana bez zezwolenia, potrwa do 10 listopada 2022 roku. Poza koniecznością uzyskania zezwolenia, podmioty prowadzące platformy będą musiały wdrożyć szereg rozwiązań mających na celu w szczególności zapobieganie wewnętrznym konfliktom interesów oraz zapewnienie klientom właściwego dostępu do informacji.
Dla emitentów papierów wartościowych rozporządzenie przewiduje konieczność sporządzenia i aktualizowania arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych o maksymalnej długości 6 stron formatu A4. Arkusz „musi być jasny, zrozumiały, kompletny i prawidłowy”, ponieważ ma służyć ochronie prawa inwestorów do rzetelnej informacji o emitencie, jego ofercie i związanych z nią czynnikach ryzyka. Inwestorzy z kolei otrzymają możliwość wygodnego „wyjścia” z inwestycji, poprzez sprzedaż papierów wartościowych w ramach platformy.
Stosunkowo najdalej idą postulaty GPW, zakładające umożliwienie spółkom z ograniczoną odpowiedzialnością pozyskiwania finansowania społecznościowego poprzez emisję dokumentów opiewających na udziały. Zgodnie z obowiązującymi przepisami KSH, spółki z o.o. nie mogą wydawać tego rodzaju dokumentów, a sam transfer udziałów odbywać się musi w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi, co bardzo ogranicza obrót udziałami. W ramach platform, ceniona przez polskich przedsiębiorców spółka z o.o. może zyskać łatwiejszy dostęp do finansowania i stać się wygodniejszym wehikułem mnożenia kapitału przez inwestorów.